Thứ Hai, 29 tháng 9, 2014

Hình dạng của các con sông trong thiên nhiên

  • Giở bản đồ Trung Quốc ra, men theo các dòng sông quan trọng của các tỉnh để tìm hiểu về các thành phố ven sông, sẽ phát hiện ra một hiện tượng rất thú vị: sông Mẫn của Phúc Kiến và các nhánh sông của nó có hình kẻ ca rô, sông Giai Lăng của Tứ Xuyên và nhánh sông của nó có hình giống chiếc lá, còn sông Hoài và các nhánh sông chảy về Bắc tạo thành những đường thẳng song song .
  • Vì sao cùng là sông, cũng có ba vai trò lớn là xâm thực, vận chuyển và tích tụ , các dòng sông chính và nhánh sông lại có hình dạng khác nhau như thế ?
  • Các dòng sông chịu sự tác động của lực trái đất, tự nhiên chảy theo địa hình trái đất từ cao xuống thấp. Các dòng nước tạo thành mạng lưới sông ngòi , đa số thường có mấy trường hợp sau :
1. Khu vực có địa hình bằng phẳng 
  • Khi các dòng sông chảy xuyên qua khu vực đồng bằng, vì địa hình bằng phẳng , thổ nhưỡng ở đây khá gần với vật chất, cấu tạo tầng đá, lực xâm thực của các dòng sông được phát huy mạnh mẽ. Do đó lòng sông dài ra, khiến dòng nước cũng dài hơn; lòng sông sâu hơn khiến lượng nước tích tụ trong sông không ngừng lớn lê. Hai điều này phối hợp với nhau khiến dòng chảy chính dần dần nhận thêm nhiều nhánh chảy nhỏ. Thông thường các nhánh sông thường dần dần nhập vào dòng chảy chính. Dòng chảy chính cứ thế nhập thêm nhiều nhánh sông mới mà không theo quy tắc nào .
  • Các dòng sông ở những bùng đồng bằng lớn thường có hình chiếc lá, ở một số khu vực vùng núi cũng có các dòng sông hình dạng này.
2. Núi cao , khu vực nhấp nhô.
  • Khi các dòng chảy đi qua khu vực núi cao, địa hình nhấp nhô, dòng chảy chịu sự ảnh hưởng của các ngọn núi, hướng chảy thay đổi .
  • Còn về việc hình thành những mạng lưới sông có hình lưới bức xạ , đa số đều xảy ra ở các bồn địa, bởi vì địa hình ở các bồn địa là xung quanh cao, ở giữa thấp , các dòng sông chịu sự tác động của lực trái đất, tự nhiên sẽ chảy từ cao xuống thấp, tập trung ở giữa bồn địa. Sông ngòi ở bồn địa Tứ Xuyên là một ví dụ điển hình, ví dụ: Điểu Giang, Xích Thủy,... đều bắt nguồn từ các ngọn núi cao xung quanh bồn địa Tứ Xuyên và chảy vào lòng bồn địa , tạo thành Trường Giang Tam Hiệp nổi tiếng , chảy ra biển Đông .
3. Ảnh hưởng bởi hoạt động của con người .
  • Không thể coi nhẹ hoạt động của con người tới việc hình thành hình dạng mạng lưới sông ngòi. Con người thường vì sinh tồn và tiện lợi mà thay đổi hướng chảy của sông ngòi , tạo nên những con sông nhân tạo, kênh đào nhân tạo là một ví dụ nổi bật.
  • Trước khi giao thông đường bộ của con người phát triển thì giao thông đường thủy là công cụ đi lại chủ yếu. Để thuận tiện trong việc si chuyển , con người đã khai thông kênh đào, còn về hình dạng , đa số đều có hình thẳng.
  • Từ đó có thể thấy, cũng là sông ngòi nhưng lại có những chiếc áo khác nhau, cũng giống như việc chúng ta mặc nhiều bộ quần áo khác nhau, mỗi bộ đều có một nét độc đáo riêng của nó.
  • Hình dạng các con sông khác nhau là do nhiều nguyên nhân khác nhau và cũng gây ảnh hưởng khác nhau tới con người . Chỉ cần chúng ta có ca1ci nhìn tổng quan , biết về nguyên nhân hình thành của chúng là sẽ có thể lợi dụng và bảo vệ chúng rất tốt.
  • Các dòng sông có thể không đóng vai trò  thực sự thiết thực trong cuộc sống của bạn, nhưng việc bảo việc nguồn nước, giữ vệ sinh môi trường lại là trách nhiệm của mỗi người. Do đó, bảo vệ các dòng sông là trách nhiệm của mọi người, đừng ném rác bừa bãi xuống sông ngòi , các bạn nhé.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét